2021 de 36 bine yakın Afgan, Türkiye’de yakalandı. Neredeyse yarısı sınır dışı edildi. Geri kalanlara geri gönderme merkezinde gözetim altında tutuluyor. 2019’da Türkiye’de 454 bin 662 düzensiz göcmen yakalanırken, bunların 201 bin 437’sini Afganlar oluşturdu. Salgının etkisiyle bu veriler 2020 ve 2021’de düşüşe geçti. 2020’de yakalanan yaklaşık 122 bin göcmenin 50 bini Afgan uyruklu çıktı. Bu yılsa 87 Bine yakın göçmen yakalandı. Bunların yaklasık 36 bini ise Afgan uyruklu.
Peki, bu Afganların akıbeti ne oldu? Örneğin 2021’de yakalanan 87 bine yakın göcmenin yüzde 50’si sınır dışı edildi. Yaklaşık 7 bin 500’ünün ise geri gönderme merkezlerinde sınır dışı işlemleri sürüyor. Böylece 2021’de yakalanan Afganların yüzde yaklaşık yüzde 70’i sınır dışı edilmiş oluyor. Yakalanan afganlar serbest bırakılmıyor. 12 aya kadar Türkıye’de geri gönderme merkezlerinde tutulabiliyor. Burada 5 ile 15 kişi arasında değişen kapasiteli odalarda kalan göçmenler, merkezde 1 ya da 2 gün geçiriyor.
Afganistan’da hayati tehlikesi olanlardan ise uluslararası korunma ihtiyaci kapsamında başvurular alınıyor. 51 ildeki merkeze gönderilen Afganlardan belli aralıklarla imza alınıyor ve mulakatlar yapılıyor. Bu mulakatlarda Afganistan’da hayatı riski olup olmadığı araştırılıyor. Geri kabul merkezinde yalnızca sınır dışı işlemleri değil, kabul işlemleri de yapılıyor.